YouTube. Het kanaal met ASMR-video’s, instructievideo’s voor i-phones en tienervloggers. Toch kan dat kanaal je ook slimmer maken. Maar hoe en waar? Indipendenza tipt vijf interessante kanalen. Wat we willen weten: Kun je echt slimmer worden van YouTube?
Publicatie 1 mei 2020 (update: 11 november 2024) / 3686 woorden / 20 minuten leestijd / Featured image van ‘Wormholes explained’ van Kurzgesagt
Elk artikel over YouTube begint met duizelingwekkende cijfers. Deze dus ook. Stel je voor: alle YouTubevideo’s die je in je hele leven zal zien, zijn nog maar een fractie van de video’s die de dag dat je dit leest worden geüpload.
In mei 2019 liet YouTube weten dat er maar liefst 500 uur video per minuut wordt geüpload. Dat is per uur 30.000 uur video, per 24 uur 720.000 uur. Meer dan een half miljoen nieuwe video’s per dag dus. (Update november 2024: uit cijfers van 2023 blijkt dat dit nog steeds 500 uur video per minuut is.)
Hoeveel is dat omgerekend in mensenlevens? Antwoord: 82 jaar aan video’s. Zet iemand van geboorte af aan voor de video’s die vandaag zijn geüpload dan is diegene (zonder te slapen) 82 jaar later klaar met kijken.
De website everysecond kan het nog iets makkelijker, iets visueler uitleggen.
Het is een speld in de videoberg om hier wat goeds in te vinden. Lijkt het. Want dat is eigenlijk niet zo heel moeilijk. Er zijn bronnen genoeg om die spelden te vinden.
Onderstaande vijf kanalen bieden naar het idee van Indipendenza een combinatie van interessante feiten, vermakelijke vertelstijl, sterke videokwaliteit, inventiviteit en hoog tempo. Wat je bij een medium als YouTube mag verwachten: de grote aandacht voor presentatie bij al deze kanalen. Humor en theater blijken ook voor deze kanalen belangrijk om een verhaal te vertellen.
1. Kurzgesagt: prachtige video’s over taboerijke onderwerpen (23,2 miljoen subscribers, 3 miljard views)
Kurzgesagt is Duits voor ‘in een notendop’. Ik viel na een eerste ontmoeting meteen voor de video’s van dit kanaal: mooie, strakke animatie, goede research, intelligente onderwerpen. Ik kon me erg vinden in de reactie van een anonieme Reddit-user, die zei: ‘The production quality on Kurzgesagt videos is just astonishing.’
In 2013 sprak ik met Kurzgesagt. Ze bestonden toen net een jaar, hadden 200.000 subscribers, 8 miljoen views. Bij het schrijven van dit artikel (mei 2020) hebben ze 10,8 miljoen subscribers en 855 miljoen views. Vijftig keer zoveel subscribers. (Update november 2024: 23,2 miljoen subscribers en meer dan 3 miljard views!)
Je kunt zien dat ze geëvolueerd zijn in die tijd. Van random onderwerpen (hoe werkt ‘fracking’, hoe werkt de beurs) uit eigen interesse, werd het kanaal professioneler, werkten er meer mensen aan mee, duren de video’s langer en zijn de onderwerpen nog veel ingewikkelder geworden en beter wetenschappelijk onderbouwd. Kurzgesagt wordt nu ook gesponsord en het kanaal heeft zijn eigen shop.
De 5 kenmerken van Kurzgesagt:
1. ANIMATIE: prachtige, jaren vijftig stijl
2. ONDERWERPEN: astronomie, wetenschap, economie, sociale onderwerpen, vaak met nieuws als aanleiding
3. CREATIVITEIT: hoog (groot team)
4. RESEARCH: zeer gedegen, met hulp van serieuze wetenschappers, inclusief bronvermelding
5. OPMERKELIJK: niet bang voor controversiële stellingnames; subtiele geestigheid
Ik zou graag willen vragen wat het succes met ze doet, maar ik kreeg geen antwoord meer op nieuwe vragen. Dan doen we het maar met het oude interview uit 2013 dat ik hield met Philipp Dettmer, de stichter en woordvoerder van Kurzgesagt:
‘De initiële inspiratie was Crash Course History met John Green en Thought Cafe. Na een tijdje deden we een video en het is vanaf dat moment gaan rollen. We hebben het niet gepland om dit met vaste regelmaat te gaan doen.
‘Visueel zijn we dus allereerst door Thought Cafe beïnvloed, maar ook (kinder) wetenschapsboeken uit de jaren vijftig tot en met zeventig. Ze zijn vaak minimalistisch en tamelijk geometrisch. In die tijd was wetenschappelijke uitleg fel en kleurrijk, de illustraties waren ook echt mooi en veel wat ze toen gebruikten, wat we tegenwoordig infographics noemen. Ik spaar deze boeken en krijg daar veel inspiratie van om te gaan tekenen.
‘Van script tot en met de muziek kost het maken van de video ongeveer 250 uur werk. We doen het vanuit passie, in het weekend en ’s avonds. De kortste video was een dag, de langste duurde vijf maanden. Het onderwerp hangt af van waar we momenteel interesse in hebben. Er is geen plan of zoiets. Als we denken dat we iets meer willen weten over een onderwerp maken we er een video over.
‘Tot nu toe zijn 259 mensen een Patron geworden. Ik denk dat Patreon uiteindelijk het hele project kan betalen, dat doet het ook voor anderen. Voor ons geldt dat wij veel te klein zijn om te kunnen overleven van ons Patreon-account. Maar het blijft groeien en misschien geeft het ons op een dag meer vrijheid.’
Op dit moment heeft Kurzgesagt meer dan 12.000 Patrons. (Update november 2024: er zijn er geen gegevens meer openbaar, maar volgens een site zijn het er nog ruim 11.000). Dat is dus wel goedgekomen. Van 2 medewerkers zijn ze nu een team van 25 dat werkt aan 6 à 7 video’s tegelijkertijd. Mettertijd bleek dat twee video’s niet meer voldeden aan hun eisen (‘Addication’ en ‘Refugees’). Hoewel de video’s juist aansloegen (31 miljoen views), hebben ze die video’s verwijderd. Niet objectief genoeg.
Bang voor taboerijke onderwerpen zijn ze niet. Ik weet zeker dat de video’s over vlees eten, overbevolking, homeopathie en mazelen veel reacties oproepen. Kurzgesagt heeft op basis daarvan een leuke, open video geproduceerd met de titel: Can You Trust Kurzgesagt?. Daarin leggen ze ook helder uit hoe ze werken en gaan ze in op de twee video’s die ze hebben verwijderd.
Wil je het team achter Kurzgesagt beter leren kennen? Lees dan de AMA die ze in 2019 op Reddit hielden. Daarin geven ze onder andere aan dat Loneliness hun favoriete video is, dat ze doorbraken met de fracking-video (‘Reddit happened’).
‘And we just decided that this was our job now.’
2. Captain Desillusion: met humor en in een oud trainingspak fake video’s onder de loep nemen (2,51 miljoen subscribers, 266 miljoen views)
Als Captain Desillusion er niet zou zijn, wie zou dan zo grappig beelden van ufo’s, drijvende steden of krankzinnige basketbalshots moeten debunken? Ik kan niemand verzinnen – Captain Desillusion (CD) is uniek. Als fan van Penn & Teller’s Bullshit serie, dacht hij: dat wil ik ook! Hij begon een kanaal en de beroemdste debunker aller tijden, James Randi, nodigde hem zelfs bij hem thuis uit.
Achter CD zit Alan Melikdjanian, een Amerikaan uit Letland (maar zijn familie was Armeens). Zijn ouders waren circusartiesten met komisch talent, gespecialiseerd in hoelahoep. Hij heeft het dus niet van een vreemde. Hij werd geboren in Riga en kwam op zijn twaalfde naar de Verenigde Staten. In twee interviews (interview 1 en interview 2) vertelt hij wat hij nog weet van zijn geschiedenis in de Sovjet-Unie.
CD’s kanaal gaat al een tijd mee: zijn eerste video is van september 2007. Het is wonderlijk dat er in die dertien jaar tot nu toe er bijna niets is veranderd. De intro, het trainingspak, het zilveren gezicht, de stijl: alles is nog hetzelfde als in de eerste video.
Wel heeft hij Mr. Flare geïntroduceerd, een element dat bij het vervalsen van video’s vaak een belangrijke rol speelt. En ook Holly, een krankzinnige stalkergodin, doet af en toe mee.
De 5 kenmerken van Captain Desillusion:
1. ANIMATIE: digitale trucages (stuk karton als Youtubevideo)
2. ONDERWERPEN: fake video’s en dubieuze wetenschap
3. CREATIVITEIT: hoog, veel grapjes met digitale techniek
4. RESEARCH: kennis van de techniek krijg je uitgelegd
5. OPMERKELIJK: semi-zilver gezicht en in trainingspak
Een nerdy kanaal over over special effects en beeldbewerking. Toch geen saaie kost, de films gaan gepaard met erg veel humor en sarcasme, telkens weer even anders. ‘Het is 95% amusement en 5% inhoud,’ zegt hij zelf. Maar die 5% is niet onbelangrijk want hij prikt met veel kennis van zaken door visuele manipulatie heen, zoals bij een super e-bracelet. Je leert er best wat over wetenschap van.
Of te wel: een pixel justice crusader, aldus medepresentator Holly in deze aandoenlijke video, die goed laat zien hoeveel subtiele grapjes er wel in de scripts voorkomen. Hij legt zijn werkwijze met gevoel voor humor uit in een van zijn video’s:
‘Ik staar naar video’s. En de frames die video’s maken. En de pixels die de frames maken die de video’s maken. En de metadata verborgen achter de pixels die de frames maken, die de video’s maken. En dan zie ik iets.’
Waar CD zijn succes aan te danken heeft, legt hij uit in een ander interview.
let me tell you about my 3 Rs of YouTube success: 1) Regularize your posts, 2) Rally your subscribers, 3) Ride the social media wave. If you use my patented system, I GUARANTEE that you will become an instant YouTube success!’ No, I’m actually a terrible case study for how to do well on YouTube because I’ve always actively avoided doing all of the above.
In de video’s is hij meer een klootzakkerige versie van zichzelf, licht hij toe, zoals hij meer in het echte leven zou willen zijn.
‘My videos may show an obnoxious, quick-witted super(ish) hero, but I’m very different in real life. Alter ego? He’s ALL ego. (…) I, for one, don’t think we look anything alike.’
Captain Desillusion was mede-oprichter van Openfilm, dat in 2015 ophield te bestaan. Je kunt hem steunen via Patreon.
3. Vsauce: wetenschap enthousiast verteld (23 miljoen subscribers, 5 miljard views)
Michael Stevens, alias Vsauce, zou je de onbetwiste koning van de populaire YouTubewetenschap kunnen noemen. En dan zijn er nog twee kanalen, Vsauce 2 (Kevin Lieber, 4,5 miljoen subscribers) en Vsauce 3 (Jake Roper, 4 miljoen subscribers).
Stevens, geboren en getogen in Kansas, had altijd al een talent voor comedy en theater. Na zijn studies in Chicago verhuisde hij naar New York en deed klussen met komedianten, zoals Funny of Die. Hij speelde het karakter the Bearded nun. Wat anders dan YouTube kan beter vertellen over deze bizarre geschiedenis.
In 2011 begon hij zijn kanaal Vsauce dan ook met het idee om komisch bedoelde gamevideo’s te maken (even de knop oudste drukken). De reacties waren wisselend.
Tot hij een video over hete pepers maakte. Toen merkte hij ineens dat de reacties positiever waren, maar ook dat hij het leuker vond. Hij evolueerde in wat hij zelf noemt ‘een curator van informatie’. De oude video’s geven ook aan dat niet iedere YouTuber meteen geboren is te doen waar hij of zij later beroemd mee wordt. Captain Desillusion is daarin een uitzondering.
Vsauce, Stevens’ kanaal, is nu bekend van video’s waarin hij zijn eigen nieuwsgierigheid volgt met gekke vragen. En daarbij zoekt naar zo wetenschappelijk mogelijke antwoorden. ‘What if the moon was a disco ball?’ ‘When do we feel nostalgia?’ ‘Why do we wear clothes?’ ‘What is the speed of dark?’ ‘Did the past really happen?’
De vragen geven Stevens een kader om enthousiast een verhaal te vertellen. Je wordt aangestoken door zijn nieuwsgierigheid en zijn theatrale talent. Hij spreekt prettig en duidelijk en varieert in het beeld, soms zichzelf, soms animatie.
De 5 kenmerken van Vsauce:
1. ANIMATIE: grote woorden in beeld
2. ONDERWERPEN: alle soorten wetenschap
3. CREATIVITEIT: door de beperking is hij creatief in denken over een onderwerp
4. RESEARCH: kranten en boeken, wel bronvermelding
5. OPMERKELIJK: zijn dictie en oogopslag spelen een grote rol
Vsauce is nu zo populair dat hij zelfs een onderdeel van YouTube-premium (voorheen Red) is geworden met het programma MindField. Stevens reist daarin de wereld rond, vertelt over wetenschappelijke fenomenen (bijv: The psychedelic experience, The electric brain). Hij was ook te gast bij president Obama, deed TED-talks (onvermijdelijk: ‘Why do we ask questions?’).
Professionele producties als Mindfield druisen wel in met wat YouTube zo YouTube maakte, een medium van enthousiaste amateurs waarbij alles voor nop is. Niet iedereen is fan. Zoals een redditor die in deze forumdiscussie zegt: ‘The day that show came out is the day Vsauce died.’ Vsauce deed inderdaad lange tijd geen ‘gewone’ video’s meer (tot er ineens weer eentje verscheen in februari 2020). (Update november 2024: sindsdien zijn er maar een paar nieuwe video’s verschenen. Stevens zit vooral op Instagram als Electricpants.)
De meeste MindField-video’s zijn nu gratis te zien en ik vind ze wel een aanrader. Iedereen mag zich ontwikkelen en Vsauce doet dat met deze serie. De techniek is professioneler maar de show niet minder vermakelijk dan de reguliere Vsauce-video’s.
Waar laat hij zich eigenlijk door leiden? Zijn nieuwsgierigheid lijkt onbegrensd. Stevens geeft aan in een interview uit 2014 dat hij probeert te doen wat hij leuk vindt: de hele dag lezen en rare vragen googelen.
‘Ik schrijf dingen op die mij verrassen. Zoals een gek die een complottheorie volgt, verbind ik die dingen aan elkaar en probeer ik te bedenken hoe ik er een script van kan maken. Als je mijn video bekijkt, zie ik waarmee ik de afgelopen twee weken geobsedeerd was.’
Vsauce is minder zelfspottend dan CD, maar de aanstekelijke nieuwsgierigheid en Stevens’ vertelstijl is moeilijk te weerstaan.
En waar komt de naam toch vandaan? Via de website fakenamegenerator.com. Daar kwam de naam ‘Vsauce’ uit. ‘Er is geen diepere betekenis.’ Volg Michael Stevens via Twitter, Reddit, Instagram of kijk op zijn Wikipedia.
4. CGP Grey: stokken figuurtjes vertellen verhalen (6,5 miljoen subscribers, 1 miljard views)
CGP Grey is een van de namen die altijd vallen als je vraagt: ken je leuke video’s op YouTube waar je nog wat kunt leren. Hij gaat intussen al een decennium mee en weet met zijn tempo, eenvoudige animatie en interessante onderwerpen een groot publiek te bereiken. Hij vertelt met een prettige stem, maakt diverse grapjes en legt goed uit.
Het sterke van CGP Grey is dat hij vragen weet te stellen waar iedereen wel eens naar vraagt. Hoe moeilijk is het eigenlijk om paus te worden? Wat zijn continenten? Wie is de eigenaar van Antarctica? Hoe zit het met de grens tussen de Verenigde Staten en Canada? Voor je internationale kennissen: wat is nou het verschil tussen Holland en Nederland?
Wie is hij? Je kunt CGP Grey beter leren kennen via… YouTube. Hij heeft via Reddits AMA’s Q&A’s gedaan op YouTube. Voor zijn 500.000e, miljoenste subscriber, ‘1000 jaar aan aandacht’ en zo nog wat redenen.
Daaruit blijkt onder andere dat hij Iers-Amerikaans is, opgroeide in New York, woonde in Londen, natuurkundeleraar is geweest, 10 tot 20 uur doet over 1 minuut video, soms een jaar van te voren begint met research, niet veel geeft om social media of YouTube-schema’s, op de vier video’s er maar een goed genoeg vindt voor YouTube, liever alleen werkt en zelden echt tevreden is met het resultaat.
Verrassend is zijn liefde voor Nederland. Hij zou van alle steden het liefst in Amsterdam willen wonen, zegt hij in een Q&A. In deze Q&A legt hij uit wat voor hem de aantrekkingskracht is.
Hoe hij eruit ziet? Dat is onduidelijk. Hij is in zijn video’s altijd een stickman en treedt in andere video’s ook onherkenbaar op.
De 5 kenmerken van CGP Grey:
1. ANIMATIE: relatief eenvoudige animatie à la Monty Python en met stokjesmannen
2. ONDERWERPEN: geografie, politiek en geschiedenis
3. CREATIVITEIT: hoog, eigen animatie
4. RESEARCH: zelf wetenschapper, geen bronvermelding, laat wel feiten checken
5. OPMERKELIJK: niemand weet hoe hij eruit ziet
Voornaamste kenmerk vanaf de eerste video uit 2011 is het enorm hoge tempo. ‘Imagine if he was your teacher and you had to take notes.’ staat niet voor niets in een comment.
CGP Grey is er duidelijk onmiddellijk van overtuigd dat je met tempo de aandacht kunt krijgen van mensen. Vijf minuten investering is ook al heel wat – en dat is een andere houding dan bij lezingen of hoorcolleges, die best uren kunnen duren. Een comment op YouTube verwoordt het goed: ‘A one hour documentary in five minutes. I appreciate that.’
CGP Grey doet ook podcasts (Hello internet en Cortex) en streamt games (CGP Play). Volg hem via Twitter, Reddit of zijn eigen site, Wikipedia, of steun hem via Patreon.
5. Universiteit van Nederland: alles maar dan ook álles over muggen (253 duizend subscribers, 50 miljoen views)
Universiteit van Nederland is géén YouTuber maar hoort wel in dit rijtje thuis. Zeker voor het Nederlandse publiek.
Het is best spijtig dat het zo lang duurde voor de échte wetenschap realiseerde welke mogelijkheden YouTube biedt om kennis mee te delen. Jarenlang werd het maar weinig serieus genomen als medium. Visionairs heb ik hier niet in kunnen ontdekken – maar ze zullen er vast zijn.
Alexander Klöpping en Marten Blankesteijn, twee techondernemers en oprichters van Blendle, vroegen zich in elk geval ook af waarom die wetenschappelijke wereld zo ver van ‘de mensen’ staat. Colleges kunnen ook goed werken op YouTube, redeneerden zij, als je ze maar uit het saaie klaslokaaldecor weghaalt. Zij begonnen de stichting Universiteit van Nederland. Intussen staan zo’n 600 colleges online (update november 2024: het zijn nu 935 colleges).
Een puur Nederlands initiatief, in het Nederlands dus, en dus soms ook ’typisch Nederlands’ met hier en daar wat klungelige en houterige presentaties. Als een soort ‘polderTED’ met alle charmes én minpunten van dien.
Het sterkste van Universiteit van Nederland vind ik zelf de vijfdelige afleveringen. Je kunt beginnen met deze acht:
- Entomoloog Bart Knols over muggen
- Sterrenkundige Ralph Weijers over het heelal
- Historicus Fik Meijer over de Romeinen
- Historicus André Gerrits over de koude oorlog
- Planeetwetenschapper Bert Vermeersen over planeten (ook aarde)
- Genen- en gelukswetenschapper Meike Bartels over geluk
- Historisch letterkundige Lotte Jensen over Nederlander-zijn
- Klinisch ethicus Erwin Kompanje over de dood
Sinds 2016 is de opzet enigszins veranderd en kijk je naar vijf video’s van vijf (top)wetenschappers.
(Update november 2024: de colleges zijn vervangen door korte video’s met een universiteitsdocent die iets uitlegt. Neem dit voorbeeld over waarom je hersenen krimpen als je te veel piekert.)
De 5 kenmerken van UvN:
1. ANIMATIE: niet aanwezig
2. ONDERWERPEN: psychologie, geografie, geschiedenis en wetenschap
3. CREATIVITEIT: presentaties van de sprekers
4. RESEARCH: geen bronvermelding, wel echte wetenschappers aan het woord, die zelf bronnen noemen
5. OPMERKELIJK: colleges via opzet van professionele tv-shows
De colleges gaan altijd uit van vragen: Mag je jouw nier ruilen voor een Porsche? Tank jij straks ijzer? Kun je je depressie wegdansen? Doet denken aan Vsauce maar ze prikkelen mij wel meer om te klikken dan een saaie titel (bijv: Tanken in de toekomst of Depressie en dans).
Universiteiten zijn er genoeg en ze zitten ook op YouTube. Het contact met het populaire medium en die universiteiten is nog altijd stroef. Angst voor eenvoud, ben ik bang, gebrek aan nuanceringen. Liever die hele feitenbrij in plaats van een ‘gewaagde’ selectie.
Daarom ben ik wel blij met UvN: een belangrijke stap naar het toegankelijk maken van boeiende weetjes. Want waarom zouden universiteiten die informatie alleen voor zichzelf mogen houden? Sinds 2017 is er ook een Universiteit van Vlaanderen. Die lijkt als twee druppels water op de Nederlandse versie, en is ook opgericht door Klöpping en Blankesteijn (samen met VTR en Knack). Het gaat dus de goede kant op!
Nog eens 25 andere tips!
Er is zoveel op YouTube… Het is een komen en gaan van interessante kanalen. Het kaf van het koren scheiden is nog een van de grootste uitdagingen. Deze onderstaande lijst is een begin maar je kunt ook een kijkje nemen in deze lijst op Medium.com, met 60 kanalen die meer op onderwerp zijn gesorteerd.
- ASAP Science: kanaal met video’s met allemaal dezelfde opzet, tekeningen op een whiteboard die iets (MinutePhysics is bijna hetzelfde)
- Bill Wurtz: creatieve en muzikale manier van vertellen over (o.a.) geschiedenis. History of the World en History of Japan zijn al ‘klassiekers’
- The Brain Scoop: oorspronkelijk kanaal van medewerker Field Museum in Chicago, is nu kanaal met veel video’s over biologie en geschiedenis
- Crash Course: klassiek kanaal op YouTube van John Green, die ook vermakelijk en vlot cursussen geeft in geschiedenis, scciologie, psychologie, enz.
- ElectroBOOM: elektriciteitshumorist… allerlei video’s over hoe mooi en schokkend elektriciteit is.
- Geography Now: vlot gemonteerde, grappige video’s over geografie
- It’s Okay to be Smart: verteller die samen met grappige animaties iets vlot uitlegt, vragen als: waarom heeft februari maar 28 dagen
- Life Noggin: geanimeerde video’s over allerlei onderwerpen, ook enigszins verwant aan Kurzgesagt
- Lindybeige: grappige video’s over wapens, veldslagen, geschiedenis en archeologie
- NASA: het is een beetje zoeken, maar de NASA-playlist heeft interessante video’s, over het zwarte gat, mensen op de maan, etc. met uiteraard mooie archiefbeelden
- Nativlang: geanimeerde, vlotte video’s over taal. Kijk voor linguistiek ook in deze lijst met video’s.
- Numberphile: niet echt iets voor discalculie-mensen zoals ik, dit wiskundekanaal, maar de cijferliefhebber komt hier aan zijn trekken
- Overly Sarcastic Productions: uitleg over mythen en geschiedenis met grappige video’s en een eigen animatiestijl
- Smarter Every day: serieus, opgewekt. Veel wetenschappelijke tests, maar je kunt hier van alles verwachten
- Sophie’s Notes: grappige video’s over allerhande wetenschappelijke onderwerpen met een persoonlijke tint
- TED: TED (inspiratiebron van UVN) is vrijwel bij iedereen bekend, maar er zijn veel varianten. Je kunt ook naar de officiële TED-website en kijken op topics.
- Thought Cafe: mooi geanimeerde video’s over wetenschappelijke onderwerpen, doet enigszins denken aan Kurzgesagt maar hier vertellen wetenschappers er nog bij
- Tier Zoo: alles over dieren, snelle montage
- Tom Scott: Brits kanaal over allerlei onderwerpen, video’s zijn luchtig en vlot gemonteerd
- Vlogbrothers: John en zijn broer Hank Green hebben ook dit kanaal, met educatieve en vlot gemonteerde video’s
- Veritasium: interessante ‘live’ video’s met wetenschappelijke tests, vermakelijk, vlot en educatief
- Vox: serieuze en mooi gemonteerde video’s over allerlei onderwerpen (met voice-overs en interviews)
- Wisecrack: veel vlot gemonteerde video’s over populaire cultuur: film, culture binge, deep of dumb
- Yalecourses: enigszins vergelijkbaar met UVN. Aanrader: de serie over psychologie. Wel schoolse opzet uiteraard
Tevreden met het artikel? Steun het werk van Indipendenza met een kopje koffie: