Hou je van kunst maar weet je niet waar je heen wilt gaan? Indipendenza tipt aldoor interessante nieuwe kunsttentoonstellingen. Bekijk hieronder de exposities die actueel zijn.
Bijgewerkt t/m november 2025
Tot 30 november 2025: Khashayar Javanmardi The Caspian ‘Lake’ in FOAM in Amsterdam
Wat houdt de tentoonstelling in?
De Kaspische zee is een reusachtig meer tussen 5 landen: Azerbeidzjan, Rusland, Kazachstan, Turkmenistan en Iran. Fotograaf Khashayar Javanmardi groeide op in de regio en legt al tien jaar vast hoe het met het meer gaat. Spoiler: het is niet geweldig. Vervuiling, slechte regelgeving zorgen voor achteruitgang. Klimaatverandering doet daar nog een schepje bovenop.
Wat was de moeite waard?
Het is maar een ruimte in FOAM maar in die kamer is veel te zien. Er is een video met diavoorstelling. En eromheen hangen diverse foto’s en teksten van de lokale bevolking en omgeving. Een herder zegt bijvoorbeeld: “Deze zee is mijn moeder (…). Ik zweer bij de Kaspische Zee – we hebben haar onrecht aangedaan. We hebben onze moeder niet beschermd. Ze is ziek. Als zij sterft, sterven wij ook.” De beelden zijn visueel sterk en soms absurdistisch, zoals de op elkaar gestapelde schepen.
Wat is mijn mening?
De foto’s nodigen uit om langer naar te kijken. Dit is wat er gebeurt als je natuurbescherming negeert. De expositie had meer ruimte verdiend, denk ik, maar het is voldoende reden om het FOAM te bezoeken (ook de andere expositie van Co Rentmeester is de moeite waard natuurlijk). Wel miste ik een eigen stijl in de foto’s. Dat waarvan je uit honderden kunt zeggen: dat is een typische Javanmardi-foto.
Waar vind je meer informatie?
Tot 2 januari 2026: Sandra Mujinga in Stedelijk Museum in Amsterdam
Wat houdt de tentoonstelling in?
In het Stedelijk Museum is de kelderruimte ingeruimd voor een kunstwerk van Sandra Mujinga (‘Skin to skin’). ‘Een mysterieuze twilight-zone’, volgens het Stedelijk. Diverse reuzen (55 in totaal) lopen door elkaar rond in een zaal. Het licht is groen en er klinkt serene muziek. Zijn het aliens? Of gaat het om ons gevoel hoe het is als je je een buitenstaander voelt in een maatschappij? Spiegels geven een diepte-effect.
Wat was de moeite waard?
Het is erg geslaagd om in de kelderruimte een poosje te zitten en deze vreemde wezens te observeren. Dat zie je dan ook veel mensen doen. De vervreemdende ervaring werkt goed – en de kleur groen heeft daar een belangrijke rol bij. Volgens het Stedelijk Museum ‘doen ze onbekend en technologisch aan’.
Wat is mijn mening?
Ik vond het de moeite waard om weer eens het Stedelijk Museum te bezoeken. Het deed me ook denken aan een expositie van clowns in het Boymans van Ugo Rondinone. Dat had natuurlijk een ander effect – aangezien clowns vrolijk doen en door veel mensen juist als eng worden ervaren. Maar het vervreemdende gevoel komt overeen: je eigen aanwezigheid is opeens een element van de kunstervaring. Dat zet aan het denken. Het enige wat ik jammer vond, was dat er afgezien van de (statische) groene wezens geen aankleding was. Het filmische effect had nog meer gewerkt met iets meer aandacht voor set design. Het plafond is groen, maar de vloer was gewoon de vloer, zoals je die in elke huiskamer aantreft. Een zaal met aarde, zand of iets anders had het een sterkere zintuiglijk ervaring gemaakt.
Waar vind je meer informatie?
Bekijk de website van Stedelijk Museum in Amsterdam
Tot 4 januari 2026: Ryan Gander X Edgar Degas (Pas de deux) in Beelden aan Zee in Scheveningen
Wat houdt de tentoonstelling in?
Edgar Degas is onder andere bekend van zijn beroemde werk Petite Danseuse de Quatorze Ans. Ryan Gander vond de ballerina op de sokkel een beetje triest en zette haar in allerlei poses: ze zit zich in kleermakerszit te vervelen, staat met haar handen voor haar gezicht een kader te maken of zit tegen een muurtje te roken. In Beelden aan Zee kom je allerlei varianten van de ballerina overal tegen. En de echte Petite Danseuse is er ook. Volgens Beelden aan Zee stellen de herinterpretaties van Gander ‘vragen over de idealisering van de ballerina en de rol van kunst in het presenteren van realiteit versus fictie’.
Wat was de moeite waard?
Ryan Gander houdt niet van saaiheid. Hij dolt graag met kunst. Kunstwerken die naar andere kunstwerken kijken. Shows opzetten rondom kleuren. Of een beeld een leven geven. Het is een expositie over het leven van een tienerballerina die niet voor eeuwig een ballerina op een sokkel wilde zijn. Blauwe blokjes keren terug en zijn een symbool voor… ja, wat eigenlijk? Het is een neutrale, signaalloze kleur, volgens Gander, dus misschien bespot het blokje wel de neiging altijd overal iets in willen zien. De bronzen beelden in al deze poses zijn knap gemaakt en komen natuurlijk over.
Wat is mijn mening?
De tentoonstelling Ryan Gander X Edgar Degas is een luchtige, ironische ervaring. De tienerballerina die tot leven komt, een geestig concept. De vraag is of deze vrije ballerina blijer is dan het origineel. Ik heb wel het idee dat er meer in had gezeten. Er is geen verhaal rondom het van de sokkel afstappen, in het echte leven terecht komen, contact hebben met mensen (of beelden). Of iets rondom het balletthema. Het is alsof het ironische – iets waar ik me normaal vrij comfortabel bij voel – de kunst een beetje platslaat. Misschien dat een extra laag van fantasie het thema (dus realiteit en fictie) nog iets interessanter had kunnen maken. Een namaakdocumentaire over haar herkomst, zoiets.
Waar vind je meer informatie?
Bekijk de website van Beelden aan Zee of dit interview met Gander op YouTube
Tot 7 februari 2026: Still Processing in Nxt Museum (Amsterdam)
Wat houdt de tentoonstelling in?
Informatie en indrukken verwerken, daar gaat Still Processing over. Via beelden, geluiden maar ook in videofragmenten. AI speelt een belangrijke rol bij de creativiteit. We zien bijvoorbeeld onmogelijke regenbogen, kleuren die geluid maken, muziek gemaakt door AI (‘Cindarella Jazz’) en beelden over de overgang van analoog naar digitaal.
Wat was de moeite waard?
Een paar werken, zoals Children of the Light (ALL-TOGETHER-NOW) en Duration (Boris Ackett), maken meteen veel indruk. Andere werken vragen om een andere benadering. Zoals het geestige Simulation in Blue van Geoffrey Lillemon, of Rosa Menkmans Destitute Vision. Het is een collectie van prikkelende werken, die elk op hun eigen manier iets bij je doen. De een maakt gebruik van verbeelding, de ander van technisch vernuft.
Wat is mijn mening?
Je ziet niet veel tentoonstellingen met alleen maar hedendaagse, digitale kunst. Vaak wordt dat niet zo goed gepresenteerd omdat de ruimte ontbreekt of er geen voldoende kennis over is. Nxt heeft zich erin gespecialiseerd. Het is soms meer ‘een ervaring’ dan kunst kijken. Het overwegend jonge publiek is ook meer bezig met filmen dan met kijken. Still Processing biedt gelukkig veel variatie. Alle kunstenaars hebben een andere kijk op dingen. Jammer vond ik dat de basisideeën (zoals de rol van het menselijke brein in het verwerken van beweging, licht en geluid) van deze expositie voor mij niet zo uit de verf kwamen.
Waar vind je meer informatie?
Bekijk de website van Nxt Museum
Tot 8 februari 2026: Kusukazu Uraguchi (Shima no Ama) in Huis Marseille in Amsterdam
Wat houdt de tentoonstelling in?
De ama, Japanse vissersvrouwen, werden dertig jaar gevolgd door de Japanse fotograaf Uraguchi. Tachtig foto’s uit zijn archief zijn hier tentoongesteld. We zien de vissersvrouwen met hun strandgewoontes. Ze rapen zeewier, rusten uit, duiken, eten. Bij een feest brengen ze een reuzenkreeft van papier-maché aan land. Hun levens zijn hiermee vereeuwigd en een stukje fascinerende mensheid blootgelegd.
Wat was de moeite waard?
Het voordeel van oudere foto’s, vind ik, is dat de vintagekwaliteit altijd iets bijzonders heeft, ten opzichte van de gladde digitale foto’s van tegenwoordig. Daarnaast is het ook bijzonder dat hij zich zo gefocust heeft op dit ene thema van de ama. Daardoor heeft nu deze expositie meer zeggingskracht. Veel foto’s geven een goed beeld van hoe de ama leefden. De ‘amagoya’, een overgangsgebied tussen werk en privé waar ze bij elkaar komen; de ‘matsuri’ feesten, zoals het feest ter ere van de kreeft.
Wat is mijn mening?
De expositie geeft een goed beeld van het leven en werk van de ama. En hoe ze leefden van de oceaan. De zwartwitfoto’s van Uraguchi (en er is natuurlijk een flinke selectie geweest) hebben ook een mooie, esthetische, toegankelijke kwaliteit (hij was een van de vele foto-amateurs in Japan). De duikfoto’s – gemaakt met een onderwatercamera die maar net op de markt was gekomen – zijn de meest betoverende, poëtische foto’s. Een sterke, gevarieerde collectie die niet zozeer draait om de fotograaf, maar om de gefotografeerden.
Waar vind je meer informatie?
Bekijk de website van Huis Marseille en lees het artikel op NRC.nl (achter een paywall)
Bekijk het archief van tentoonstellingen die voorbij zijn.
Tevreden met dit artikel? Steun het werk van Indipendenza dan met een kopje koffie: